Những Sai Lầm Khi Dùng Điện Mặt Trời: Cách Nhận Biết và Khắc Phục

Những Sai Lầm Khi Dùng Điện Mặt Trời: Cách Nhận Biết và Khắc Phục

Điện mặt trời đang ngày càng trở thành một giải pháp năng lượng hấp dẫn cho các hộ gia đình và doanh nghiệp tại Việt Nam nhờ vào lợi ích tiết kiệm chi phí và thân thiện với môi trường. Tuy nhiên, để hệ thống hoạt động hiệu quả và bền bỉ, người dùng cần trang bị những kiến thức cơ bản để tránh các lỗi kỹ thuật không đáng có. Dưới đây là những sự cố phổ biến nhất mà bạn có thể gặp phải khi sử dụng điện mặt trời, cùng với cách nhận biết và hướng xử lý hiệu quả.

1. Hiệu Suất Hệ Thống Kém, Sản Lượng Điện Thấp

Đây là vấn đề phổ biến và gây khó chịu nhất, khi bạn nhận thấy hóa đơn tiền điện không giảm như kỳ vọng hoặc sản lượng điện báo trên ứng dụng theo dõi thấp bất thường.

Nguyên nhân:

• Bụi bẩn và bóng râm: Bề mặt tấm pin bị che phủ bởi bụi bẩn, lá cây, hoặc phân chim sẽ làm giảm khả năng hấp thụ ánh sáng. Tương tự, bóng râm từ cây cối, tòa nhà cao tầng hoặc các công trình xung quanh đổ lên một phần hoặc toàn bộ giàn pin cũng là nguyên nhân chính gây sụt giảm sản lượng nghiêm trọng.

• Lỗi biến tần (Inverter): Biến tần là "bộ não" của hệ thống, có nhiệm vụ chuyển đổi dòng điện một chiều (DC) từ pin mặt trời thành dòng điện xoay chiều (AC) để sử dụng. Biến tần gặp lỗi hoặc hoạt động không đúng công suất sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến sản lượng điện.

• Tấm pin suy giảm hiệu suất (Degradation): Theo thời gian, tất cả các tấm pin mặt trời đều sẽ suy giảm hiệu suất tự nhiên. Tuy nhiên, nếu tốc độ suy giảm nhanh hơn mức tiêu chuẩn của nhà sản xuất (thường dưới 0.8%/năm), đó có thể là dấu hiệu của sản phẩm kém chất lượng.

• Thời tiết xấu kéo dài: Những ngày mưa nhiều, trời u ám, ít nắng chắc chắn sẽ làm giảm sản lượng điện của hệ thống. Đây là yếu tố tự nhiên và khó tránh khỏi.

Cách khắc phục:

• Vệ sinh định kỳ: Thường xuyên làm sạch bề mặt tấm pin, ít nhất 2-4 lần/năm tùy thuộc vào mức độ bụi bẩn của khu vực bạn sống.

• Kiểm tra và xử lý bóng râm: Cắt tỉa cây cối hoặc xem xét di dời giàn pin nếu bị che khuất quá nhiều.

• Theo dõi biến tần: Kiểm tra các đèn báo lỗi trên biến tần và ứng dụng theo dõi. Nếu có cảnh báo bất thường, hãy liên hệ ngay với đơn vị lắp đặt để được kiểm tra kỹ thuật.

• Đánh giá lại thiết kế: Nếu sản lượng thấp ngay từ đầu, có thể hệ thống đã được thiết kế không tối ưu (sai hướng, sai góc nghiêng).

2. Các Vấn Đề Về Biến Tần (Inverter)

Biến tần là thành phần phức tạp và cũng dễ gặp sự cố nhất trong hệ thống điện mặt trời.

Các lỗi thường gặp:

• Biến tần không hoạt động: Thiết bị không khởi động vào buổi sáng hoặc tự động ngắt kết nối giữa ngày. Nguyên nhân có thể do điện áp từ giàn pin quá thấp/quá cao, lỗi phần mềm hoặc hỏng hóc phần cứng bên trong.

• Biến tần quá nóng: Biến tần tỏa nhiệt trong quá trình hoạt động là bình thường, nhưng nếu quá nóng có thể dẫn đến giảm hiệu suất và giảm tuổi thọ. Nguyên nhân thường do lắp đặt ở nơi thông gió kém, không gian chật hẹp hoặc tiếp xúc trực tiếp với ánh nắng mặt trời.

• Lỗi hồ quang điện (Arc Fault): Đây là một lỗi nghiêm trọng, xảy ra khi có kết nối điện không chắc chắn trong hệ thống dây dẫn DC, tạo ra tia lửa điện và có nguy cơ gây cháy nổ. Hầu hết các biến tần hiện đại đều có tính năng phát hiện và ngắt mạch khi có lỗi này.

Cách khắc phục:

• Khởi động lại biến tần: Đôi khi, việc tắt và khởi động lại theo đúng quy trình của nhà sản xuất có thể giải quyết các lỗi phần mềm tạm thời.

• Đảm bảo thông gió tốt: Lắp đặt biến tần ở nơi khô ráo, thoáng mát, tránh ánh nắng trực tiếp và có không gian xung quanh để tản nhiệt.

• Liên hệ kỹ thuật viên: Đối với các lỗi nghiêm trọng như hồ quang điện hoặc biến tần liên tục báo lỗi, tuyệt đối không tự ý sửa chữa. Hãy ngắt hệ thống và gọi ngay cho chuyên gia.

3. Sự Cố Về Dây Dẫn và Kết Nối

Hệ thống dây dẫn và các điểm kết nối là "mạch máu" của hệ thống, nhưng lại thường bị bỏ qua.

Nguyên nhân:

• Kết nối lỏng lẻo: Theo thời gian, do tác động của nhiệt độ và môi trường, các đầu nối (jack cắm MC4) hoặc các điểm đấu nối trong hộp nối (junction box) có thể bị lỏng, gây ra điện trở cao, làm giảm sản lượng và có thể gây chập cháy.

• Dây dẫn bị hư hại: Vỏ dây dẫn có thể bị động vật gặm nhấm (chuột, sóc) hoặc bị xuống cấp do tiếp xúc lâu ngày với tia UV và thời tiết khắc nghiệt.

• Sử dụng vật tư kém chất lượng: Dây dẫn và đầu nối không đạt tiêu chuẩn sẽ không chịu được điều kiện ngoài trời, nhanh chóng bị oxy hóa và hư hỏng.

Cách khắc phục:

• Kiểm tra trực quan định kỳ: Thường xuyên kiểm tra hệ thống dây dẫn xem có dấu hiệu hư hỏng, đứt gãy hay không.

• Sử dụng vật tư chất lượng: Ngay từ khâu lắp đặt, hãy yêu cầu đơn vị thi công sử dụng các loại dây dẫn chuyên dụng cho điện mặt trời và đầu nối chất lượng cao.

• Bảo vệ đường dây: Luồn dây trong ống ruột gà lõi thép hoặc ống PVC để bảo vệ khỏi các tác nhân bên ngoài.

4. Hệ Thống Nối Đất Không Đảm Bảo

Tiếp địa là một yêu cầu an toàn bắt buộc nhưng đôi khi bị xem nhẹ trong quá trình lắp đặt.

Nguyên nhân:

• Hệ thống khung giàn pin và các thiết bị điện không được nối đất đúng kỹ thuật.

Hậu quả:

• Nguy cơ giật điện: Khi có lỗi rò rỉ điện hoặc sét đánh, nếu không có hệ thống tiếp địa tốt, toàn bộ khung kim loại của giàn pin và các thiết bị có thể bị nhiễm điện, gây nguy hiểm chết người.

• Hư hỏng thiết bị: Sét lan truyền có thể gây hư hỏng nặng cho biến tần và các tấm pin nếu không có hệ thống chống sét và tiếp địa phù hợp.

Cách khắc phục:

• Yêu cầu kiểm tra hệ thống tiếp địa: Đảm bảo đơn vị lắp đặt thi công hệ thống tiếp địa đúng tiêu chuẩn kỹ thuật điện và có đo đạc điện trở đất phù hợp.

• Lắp đặt thiết bị chống sét lan truyền (SPD): Đây là thiết bị quan trọng để bảo vệ biến tần và các thiết bị điện khác khỏi các xung điện áp cao do sét gây ra.

Việc đầu tư vào một hệ thống điện mặt trời là một quyết định tài chính thông minh. Tuy nhiên, để đảm bảo hệ thống vận hành an toàn, hiệu quả và bền bỉ, người dùng cần chủ động trong việc giám sát, bảo trì định kỳ và lựa chọn đơn vị lắp đặt uy tín ngay từ đầu. Bằng cách nhận biết sớm các dấu hiệu sự cố, bạn có thể tiết kiệm được rất nhiều chi phí sửa chữa và tối đa hóa lợi nhuận từ "nhà máy điện mini" trên mái nhà của mình.

Xem thêm

Báo giá lắp đặt điện mặt trời tại Quảng Trị - Tứ Trụ Solar

CÔNG TY TNHH TM & DV TƯ VẤN TỨ TRỤ SOLAR