Những Sai Lầm Khi Lắp Đặt Điện Mặt Trời: Hậu Quả Và Giải Pháp

Những Sai Lầm Khi Lắp Đặt Điện Mặt Trời: Hậu Quả Và Giải Pháp

Đầu tư vào hệ thống điện mặt trời là một quyết định tài chính thông minh, mang lại lợi ích lâu dài về tiết kiệm chi phí điện năng và bảo vệ môi trường. Tuy nhiên, sự thành công của dự án không chỉ nằm ở chất lượng thiết bị mà còn phụ thuộc rất lớn vào quá trình khảo sát, thiết kế và thi công. Dưới đây là những sai lầm phổ biến mà nhiều gia đình và doanh nghiệp mắc phải, có thể biến một khoản đầu tư tiềm năng thành gánh nặng tài chính.

1. Lựa chọn nhà thầu thiếu kinh nghiệm và uy tín

Đây là sai lầm khởi đầu và cũng là sai lầm nghiêm trọng nhất. Một nhà thầu "dỏm" có thể dẫn đến hàng loạt các vấn đề khác trong danh sách này.

• Biểu hiện: Nhà thầu báo giá rẻ bất ngờ, không có địa chỉ văn phòng rõ ràng, không cung cấp được các dự án đã thực hiện, không có giấy phép kinh doanh hoặc chứng chỉ hành nghề cần thiết.
• Hậu quả: Thi công ẩu, sử dụng vật tư kém chất lượng, hệ thống hoạt động không hiệu quả, không có chính sách bảo hành, bảo trì rõ ràng. Tệ hơn, sau khi nhận tiền, nhà thầu có thể "biến mất", để lại cho bạn một hệ thống dở dang.
• Giải pháp: Hãy nghiên cứu kỹ lưỡng. Yêu cầu xem hồ sơ năng lực, các dự án đã hoàn thành, và tìm kiếm đánh giá từ khách hàng cũ. Ưu tiên các công ty có uy tín lâu năm trên thị trường.

2. Ham rẻ, lựa chọn thiết bị kém chất lượng

Câu nói "tiền nào của nấy" luôn đúng, đặc biệt với một hệ thống cần hoạt động bền bỉ trên 25 năm như điện mặt trời.

• Sai lầm: Chỉ tập trung vào giá thành ban đầu mà bỏ qua chất lượng, thương hiệu của tấm pin, biến tần (inverter) và các phụ kiện khác. Sử dụng pin không rõ nguồn gốc, pin loại B, C (pin thải) hoặc inverter giá rẻ.
• Hậu quả: Hiệu suất hệ thống thấp, suy hao nhanh chóng chỉ sau vài năm sử dụng. Inverter thường xuyên báo lỗi, gây gián đoạn hoạt động. Các phụ kiện như dây dẫn, jack cắm kém chất lượng có thể gây rò rỉ điện, chập cháy, cực kỳ nguy hiểm.
• Giải pháp: Luôn yêu cầu nhà thầu cung cấp chi tiết thông số kỹ thuật, xuất xứ (CO), chất lượng (CQ) của thiết bị. Ưu tiên lựa chọn các thương hiệu pin thuộc danh sách Tier 1 (top các nhà sản xuất uy tín toàn cầu) và các hãng inverter danh tiếng.

3. Tính toán công suất hệ thống không chính xác

Việc xác định sai công suất cần lắp đặt sẽ dẫn đến lãng phí hoặc không đáp ứng đủ nhu cầu.

Sai lầm:

• Lắp quá nhỏ: Hệ thống không sản xuất đủ điện để bù đắp cho mức tiêu thụ, dẫn đến hiệu quả tiết kiệm không như kỳ vọng.
• Lắp quá lớn: Với các cơ chế mua bán điện hiện tại, việc lắp đặt công suất dư thừa quá mức có thể khiến chi phí đầu tư ban đầu tăng cao và kéo dài thời gian hoàn vốn một cách không cần thiết.

Giải pháp: Cung cấp hóa đơn tiền điện trong khoảng 6-12 tháng gần nhất cho đơn vị tư vấn. Dựa vào đó, họ có thể phân tích biểu đồ phụ tải và tư vấn công suất lắp đặt tối ưu nhất cho nhu cầu của bạn.

4. Bỏ qua việc khảo sát và đánh giá kết cấu mái

Mái nhà là nền tảng của cả hệ thống. Việc bỏ qua bước này có thể dẫn đến thảm họa.

• Sai lầm: Lắp đặt hệ thống trên mái đã quá cũ, yếu, có dấu hiệu thấm dột mà không gia cố. Không tính toán đến khả năng chịu tải của mái khi phải gánh thêm hàng trăm kg (thậm chí hàng tấn) pin và khung giàn.
• Hậu quả: Mái bị võng, nứt, thấm dột nghiêm trọng sau khi lắp đặt. Trong trường hợp xấu nhất, mái có thể bị sập dưới tác động của gió bão.
• Giải pháp: Yêu cầu đơn vị thi công phải có kỹ sư đến khảo sát trực tiếp, kiểm tra độ dốc, vật liệu, độ bền và khả năng chịu lực của mái nhà trước khi đưa ra phương án thi công.

5. Lắp đặt sai hướng và góc nghiêng tối ưu

Hiệu suất của tấm pin quang điện phụ thuộc trực tiếp vào lượng ánh nắng mặt trời mà nó nhận được.

• Sai lầm: Lắp đặt pin ở bất kỳ vị trí nào trống trên mái mà không quan tâm đến hướng và góc nghiêng.
• Hậu quả: Hệ thống sẽ sản xuất ra sản lượng điện thấp hơn đáng kể so với tiềm năng, có thể lên đến 20-30%.
• Giải pháp: Tại Việt Nam, hướng lý tưởng nhất để lắp đặt là hướng Nam. Góc nghiêng tối ưu thường dao động từ 10-15 độ để tấm pin nhận được bức xạ vuông góc nhiều nhất trong năm và dễ dàng tự làm sạch khi trời mưa.

6. Không xử lý tốt vấn đề bóng che

Đây là "kẻ thù thầm lặng" làm giảm hiệu suất của cả hệ thống.

• Sai lầm: Lắp đặt pin ở những vị trí bị che bóng bởi cây cối, tòa nhà cao tầng bên cạnh, bồn nước, hoặc thậm chí là ống khói của chính ngôi nhà trong một khoảng thời gian trong ngày.
• Hậu quả: Chỉ một phần nhỏ của tấm pin bị che bóng cũng có thể làm giảm đáng kể hiệu suất của cả một chuỗi (string) pin mắc nối tiếp.
• Giải pháp: Kỹ sư khảo sát phải sử dụng công cụ chuyên dụng để phân tích đường đi của mặt trời trong cả năm và xác định các khu vực bị ảnh hưởng bởi bóng che. Nếu không thể tránh khỏi, cần có giải pháp thay thế như sử dụng bộ tối ưu hóa công suất (Power Optimizer) hoặc biến tần vi mô (Micro-inverter).

7. Sai lầm trong đấu nối điện và hệ thống tiếp địa

An toàn là trên hết. Các sai sót về điện có thể gây ra những hậu quả khôn lường.

• Sai lầm: Sử dụng dây dẫn không chuyên dụng cho solar (dây DC), tiết diện dây không đủ tải, đấu nối các jack cắm lỏng lẻo. Quan trọng nhất là bỏ qua hoặc làm sơ sài hệ thống tiếp địa chống sét lan truyền.
• Hậu quả: Gây ra hiện tượng hồ quang điện DC, có nguy cơ cao dẫn đến chập cháy. Hệ thống không được bảo vệ khi có sét đánh, có thể làm hỏng toàn bộ inverter và các thiết bị điện đắt tiền khác trong nhà.
• Giải pháp: Đảm bảo đội ngũ thi công tuân thủ nghiêm ngặt các tiêu chuẩn về an toàn điện. Hệ thống tiếp địa phải được thi công đúng kỹ thuật, có điện trở đất đo đạc đạt chuẩn.

8. Bỏ qua hệ thống giám sát và bảo trì định kỳ

Lắp đặt xong không có nghĩa là hết việc.

• Sai lầm: Không lắp đặt hoặc không biết cách sử dụng hệ thống giám sát sản lượng từ xa. Cho rằng hệ thống không cần bảo trì, vệ sinh.
• Hậu quả: Không thể phát hiện sớm các sự cố như inverter báo lỗi, một dãy pin bị hỏng, hoặc hiệu suất sụt giảm do bụi bẩn. Bụi bẩn, lá cây tích tụ lâu ngày có thể làm giảm hiệu suất tới 15-20%.
• Giải pháp: Yêu cầu nhà thầu lắp đặt và hướng dẫn sử dụng ứng dụng giám sát trên điện thoại/máy tính. Lên lịch kiểm tra, bảo trì và vệ sinh bề mặt tấm pin định kỳ (khoảng 6 tháng/lần) để đảm bảo hệ thống luôn hoạt động ở hiệu suất cao nhất.

Đầu tư điện mặt trời là một hành trình dài hạn. Để đảm bảo khoản đầu tư của bạn sinh lợi hiệu quả và an toàn, hãy là một người tiêu dùng thông thái. Đừng để những sai lầm đáng tiếc trên làm hỏng dự án tâm huyết của bạn. Việc dành thời gian nghiên cứu, lựa chọn một đối tác lắp đặt chuyên nghiệp và uy tín chính là bước đi quan trọng nhất quyết định đến 80% thành công của cả hệ thống.

Dịch vụ lắp đặt, thi công điện mặt trời - Tứ Trụ Solar

CÔNG TY TNHH TM & DV TƯ VẤN TỨ TRỤ SOLAR